Trong công nghệ cấp nước, nước ngầm và nước mặt là hai nguồn chính. Tuy cùng mục tiêu là làm sạch và khử trùng nước để phục vụ sinh hoạt và sản xuất, nhưng tính chất khác nhau giữa hai loại nước này khiến quy trình xử lý cũng khác biệt.
Trong công nghệ cấp nước, nước ngầm và nước mặt là hai nguồn chính. Tuy cùng mục tiêu là làm sạch và khử trùng nước để phục vụ sinh hoạt và sản xuất, nhưng tính chất khác nhau giữa hai loại nước này khiến quy trình xử lý cũng khác biệt.
| Yếu tố | Nước ngầm | Nước mặt |
|---|---|---|
| Nguồn gốc | Tầng chứa nước dưới đất (giếng khoan, giếng đào) | Sông, suối, hồ, ao |
| Độ trong | Thường trong hơn | Có thể đục do phù sa, chất lơ lửng |
| Màu, mùi | Có thể có mùi tanh (sắt, mangan, H₂S) | Có mùi bùn, mùi hữu cơ |
| Ô nhiễm chính | Sắt, mangan, amoni, độ cứng, asen, vi khuẩn | Cặn lơ lửng, chất hữu cơ, vi sinh, tảo, COD |
| Biến động chất lượng | Ổn định quanh năm | Biến động mạnh theo mùa |
| Giai đoạn xử lý | Nước ngầm | Nước mặt |
|---|---|---|
| Tiền xử lý (nếu có) | Có thể sục khí, oxy hóa | Có: thường keo tụ – tạo bông – lắng |
| Xử lý chính | Lọc cát – than – vật liệu khử sắt/mangan | Keo tụ – tạo bông – lắng – lọc |
| Oxy hóa | Rất quan trọng để xử lý sắt, mangan, amoni | Có thể bổ sung để khử mùi, tảo, COD |
| Khử trùng | Clo/UV/Ozone | Clo/UV/Ozone |
| Xử lý nâng cao (nếu cần) | Màng lọc RO, nano, xử lý amoni, trao đổi ion | Than hoạt tính, màng lọc, xử lý tảo, COD |
Tập trung vào oxy hóa và khử sắt, mangan, amoni
Dễ xử lý do ít cặn lơ lửng và chất hữu cơ
Thường không cần keo tụ – tạo bông
Có thể lắp đặt nhỏ gọn tại hộ gia đình
Tập trung vào loại bỏ chất lơ lửng, hữu cơ, vi sinh vật
Cần keo tụ (phèn, PAC), tạo bông và lắng
Yêu cầu quy trình lọc kỹ hơn do dễ biến động chất lượng nước
Phù hợp hệ thống cấp nước tập trung, quy mô lớn
| Tiêu chí | Xử lý nước ngầm | Xử lý nước mặt |
|---|---|---|
| Ưu điểm | - Dễ triển khai nhỏ lẻ - Ít cặn bẩn |
- Phù hợp cho cấp nước lớn - Dễ khai thác |
| Nhược điểm | - Nhiễm sắt, amoni, asen khó xử lý hơn | - Biến động mùa mưa/lũ - Dễ ô nhiễm tảo |
| Chi phí đầu tư | Trung bình – thấp | Trung bình – cao |
| Vận hành | Tương đối đơn giản | Yêu cầu theo dõi và điều chỉnh thường xuyên |
Cả hai quy trình xử lý nước ngầm và nước mặt đều có những ưu nhược điểm riêng, phụ thuộc vào tính chất nguồn nước và mục đích sử dụng. Việc lựa chọn công nghệ xử lý phù hợp sẽ giúp tiết kiệm chi phí, nâng cao hiệu quả và bảo vệ sức khỏe người dùng.
